شبکه پزشکی مولکولی کشور در نظر دارد با همکاری انجمن ژنتیک ایران و بخش ویروس شناسی انستیتو پاستور ایران کارگاه 3 روزه ای تحت عنوان آشنایی با فلوسایتومتری را از تاریخ 26 لغایت 28 تیرماه 1391 در محل انستیتو پاستور ایران برگزار نماید.
الف: مقدمه و تعریف کارگاه:
Flow cytometry تکنیکی برای شمارش و بررسی ویژگیهای مختلف ذرات (از جمله سلولها) بوسیله دستگاه فلوسیتومتر است. با این تکنیک نه تنها می توان چندین پارامتر سلولی را به صورت همزمان و سریع آنالیز کرد، بلکه می توان جمعیتهای مختلف سلولی در یک مخلوط هتروژن را با کارایی بالا به صورت زنده جداسازی (sorting) و جمع آوری کرد. فلوسایتومتری بر خصوصیات پراکنده سازی نور توسط ذرات، تحریک شدن (excitation) توسط نوری با طول موج خاص و نشر (emission) فلورسانس استوار است. در این تکنیک، ذرات و یا سلولهای مورد آزمایش از مقابل پرتوی باریکی از نور عبور می‌کنند تا اطلاعات راجع به اندازه و ویژگیهای مختلف تک تک سلولها، با سرعت و دقت بالا فراهم شود.
از فلوسایتومتری می توان برای شناسایی ذرات یا سلولها و بررسی خصوصیات آنها از جمله اندازه و گرانولاریتی، آنالیز مارکرهای سطحی و یا داخل سلولی به منظور شناسایی، بررسی و یا جداسازی سلولها در یک جمعیت سلولی هتروژن، بررسی فانکشن و یا سیگنالینک داخل سلولی، آنالیزDNA ، بررسی چرخه سلولی، تکثیر سلولی، اپوپتوزیس و یا غلظت یونهای داخل سلولی استفاده کرد. از این رو استفاده از فلوسایتومتری یکی از متداولترین تکنیکها برای شناسایی و تمایز سلولهای مختلف در بافتهای گوناگون بوده و در هماتولوژی، ایمونولوژی، بیولوژی سرطان و انکولوژی بالینی، توکسیکولوژی، فارماکولوژی و نیز حتی گیاه شناسی و میکروبیولوژی کاربرد دارد. در آزمایشگاههای تشخیصی، از فلوسایتومتری برای تشخیص بیماریها، تعیین پیش آگهی و نیز ارزیابی درمان و یا عود بدخیمی‌ها استفاده می شود.
ب: موارد کاربرد کارگاه:
پارامترهای مختلفی را می توان بوسیله تکنیک فلوسایتومتری بررسی و اندازه گیری کرد؛ از جمله: بررسی اندازه و پیچیدگیهای داخل سلولی، پیگمانهای سلولی از جمله کلروفیل، محتوای DNA سلولی (برای آنالیز سیکل سلولی، کینتیک و تکثیر سلولی و یا آنالیز کروموزومها)، بیان پروتئینهای سطحی و مارکرهای سطح سلولی (CD مارکرها)، تغییرات پروتئینی و فسفو پروتئینها، محصولات ترانس زنیک بویژه GFP یا پروتئینهای فلورسانس دیگر، پروتئینهای داخل سلولی (سایتوکاینهای مختلف و غیره)، یونها از جمله کلسیم داخل سلولی، اپوپتوزیس و مرگ سلولی ویا تعیین مقاومت دارویی در سلولهای سرطانی. بعلاوه می توان برخی از این آنالیزهای سلولی را با هم ترکیب کرد. به عنوان مثال، می توان محتوای DNA و یا پروتئینهای داخل سلولی را در سلولهایی که مارکرهای سطحی خاصی را بیان می کنند بررسی کرد. از این رو فلوسایتومتری کاربردهای فراوانی در علوم مختلف ازجمله بیولوژی ملکولی، پاتولوژی، ایمونولوژی، بیولوژی گیاهی و بیولوژی دریایی، ونیز در پزشکی (بویژه در ایمونولوژی پیوند، هماتولوژی، ایمونولوژی و شیمی درمانی سرطان و تشخیص بیماریها) دارد و توسط محققانی که در این زمینه ها کار می کنند استفاده می شود..
ج: سرفصل های کارگاه:
1. مبانی فلوسایتومتری و آشنایی با دستگاه فلوسیتومتر
2. پارامترهای سلولی قابل اندازه گیری با فلوسایتومتری
3. فلورسانس و فلوروکرومها
4. نحوه آنالیز نمونه ها و آشنایی با نمودارها، gatingو compensation
5. انتخاب و آماده سازی نمونه ها و کنترلها
6. آشنایی با آنالیزور و سورتر
7. بررسی نتایج و آنالیز دیتا
8. استفاده های تحقیقاتی و بالینی
د: مراحل ثبت نام و انتخاب شرکت کنندگان:
این کارگاه جهت تخصص های ذیل مناسب می باشد:
1. محققین علوم پایه (از جمله بیولوژی سلولی یا مولکولی، ایمونولوژی، هماتولوژی و یا توکسیکولوژی)
2. محققین علوم پزشکی (از جمله بیولوژی سرطان، انکولوژی بالینی، پاتولوژی، و یا تشخیص بیماریها)
3. کارشناسان آزمایشگاهی و محققان شاغل در مراکز تحقیقاتی سلولهای بنیادی و یا سرطان
شرایط ثبت نام:
ثبت نام از 20 نفر از متقاضیان ، از طریق تماس تلفنی و یا حضوری انجام خواهد پذیرفت و انتخاب داوطلبین شرکت در کارگاه بر اساس رشته تحصیلی مرتبط و حداقل از مقطع دانشجویان کارشناسی ارشد و بالاتر صورت خواهد گرفت.
توجه:
کارگاه فوق دارای امتیاز بازآموزی از وزارت بهداشت، برای اعضاء هیأت علمی و دکترای تخصصی در رشته های علوم پایه از جمله بیولوژی سلولی یا مولکولی، ایمونولوژی، هماتولوژی و همچنین محققین علوم پزشکی از جمله بیولوژی سرطان، انکولوژی بالینی و پاتولوژی می باشد.
