شبکه تحقیقات پزشکی مولکولی وزارت بهداشت (صادر کننده گواهی های رسمی، آموزشی معتبر در کشور) در نظر دارد از تاریخ 27 لغایت 29 دی ماه 94 کارگاه تئوری و عملی آشنایی با اصول کشت سلول را برگزار نماید.
مقدمه :
برای نخستین بار در سال 1907 کشت بافت توسط Harrison ابداع و به کار گرفته شد . در این روش مطالعه رفتار و سلولهای جانوری به صورت مستقل از تغییرات ناشی از هموستاز طبیعی بدن و یا استرسهای ناشی از آزمایش صورت گرفت
کشت سلول به کشت حاصل از سلولهای جدا شده از بافت اولیه اطلاق می شود که از طریق تجزیه شیمیایی ، مکانیکی یا آنزیمی حاصل می شود . در حالی که اصطلاح کشت اندام بیانگر کشت سه بعدی بافت است که تمام یا برخی از ویژگیهای بیولوژیکی بافت در in vivo را دارا می باشد . اصطلاح کشت بافت گونه Histotypic culture به مجموعه سلولی اطلاق می شود که مجدداً ساختمان سه بعدی شبیه بافت را ایجاد کرده اند کشت اندام گونه یا Organotypic culture نیز ساختمان مشابه بافت می باشد که عناصر تشکیل دهنده آن از رده های سلولی متفاوت می باشد . نظیر کشت کراتینوسیتهای اپیدرم به همراه فیبروبلاستهای پوست . هر چند Harrison به دلیل عدم نیاز به انکوباسیون ، بافت قورباغه را برای کشت انتخاب کرد ولی به زودی کشت بافت حیوانات خونگرم نظیر جوجه ، موش و غیره جهت ایجاد رده های سلولی مد نظر قرار گرفت. با پی بردن به این نکته که می توان از تومورهای انسان رده های سلولی پایدار بدست آورد (برای مثال رده سلولی Hela که توسط Gey و همکارانش در سال 1952 ایجاد شد ) کشت سلولهای انسانی آغاز و با تهیه محیط های کشت اختصاصی و عاری از سرم رونق بیشتری گرفت . به دنبال کشت سلولهای پستانداران ، امروزه به دلیل امکان بیان ژن توسط و کتورهای ویروسی در سلولهای حشرات و نیز مطالعات به عمل آمده در خصوص محیط زیست دریایی کشت سلولهای حشرات و ماهیان نیز مورد توجه خاص قرار گرفته است ، هر چند محیط کشت اختصاصی اینگونه سلولها هنوز به اندازه کافی و به صورت تجاری در دسترس نمی باشد .
در حال حاضر روشهای کشت سلول در زمینه های مختلف علوم بیولوژی، بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی مورد بهره برداری قرار می گیرد که از آن جمله می توان به مطالعات مربوط به سرطان ، ویروس شناسی ، تولید واکسن های سلولی ، تولید آنتی بادیهای منوکلونال ، تولید رده های سلولی از پیش سازهای سلولهای خونی ، انتقال و بیان ژن ، مطالعه مکانیسم واکنشهای داخل سلولی و بین سلولی ، تولید و تمایز سلولهای بنیادی ، تولید لایه های اپیدرم و سلولهای آندوتلیال که نوع اخیر می تواند به مویرگها تبدیل شود و بالاخره ایجاد تغییرات ژنتیکی در سلولهای خودی و بازگرداندن آنها به فرد بیمار اشاره نمود .
استفاده از روش های کشت سلول برای انجام مطالعات مختلف از مزایای چندی برخوردار است که از جمله می توان موارد زیر را نام برد :
1- امکان کنترل فیزیکو شیمیایی محیط شامل pH ، دما ، فشار اسمزی و فشار O2 , CO2 و نیز کنترل سایر شرایط فیزیولوژیک
2- همگن سازی سلولها و امکان دسترسی مستقیم سلولها به مواد مورد نظر
3- عدم وجود محدودیتهای کار بامدلهای حیوانی
4- امکان ایجاد مدلهای In vivo به صورت Histotypic و Organotypic
با توجه به آنچه به اختصار بیان گردید و بنابه دلایل عدیده ای که پرداختن به آنها در این مختصر نمی گنجد، استفاده از روش های کشت بافت و سلول برای آن دسته از محققینی که در زمینه بیولوژی ، پزشکی ، دامپزشکی ، بیوتکنولوژی، نانوتکنولوژی و غیره به مطالعه و تحقیق اشتغال دارند اجتناب ناپذیر به نظر می رسد، لذا در این راستا و در جهت آموزش یافته ها و تکنیک های نوین به همکاران دانشگاهی و محققین ، اولین کارگاه آموزشی روش های کشت سلول در بانک سلولی انستیتو پاستور ایران برگزار می گردد. در مدت برگزاری این کارگاه شرکت کنندگان با ابزار و وسایل مورد استفاده در آزمایشگاه کشت سلول، چگونگی کار کردن به صورت استریل، تکنیک های کار با سلول از قبیل پاساژ دادن آنها، شمارش و تعیین Viability سلول ها ، فریز و دفریز کردن سلول ها ، تهیه کشت اولیه از بافت های حیوانی و بالاخره انواع آلودگی های کشت های سلولی و نحوه مقابله با آنها آشنا شده، زمینه لازم و اطلاعات اولیه برای راه اندازی آزمایشگاه و روش های کار با سلول را فرا خواهند گرفت . امیدواریم با ره توشه ای که از این مختصر حاصل می شود قدمی هر چند کوچک در جهت ارتقاء هر چه بیشتر علم و فناوری درمیهن اسلامی مان برداشته شود .
روش های کار در آزمایشگاه کشت سلول :
اساسی ترین وظیفه در آزمایشگاه کشت سلول کار کردن بصورت استریل می باشد . آلودگی با میکرو ارگانیسم ها یکی از مشکلات اصلی کشت سلول محسوب می شود . باکتری ها ، مایکوپلاسما ، مخمر و اسپور قارچها می توانند از طریق اپراتور ، هوای محیط ، سطح کار ، محلولها و بسیاری منابع دیگر موجب آلودگی شوند . بنابراین هدف اصلی از کار استریل جلوگیری از اینگونه آلودگی هاست. برای آشکار شدن آلودگی های پنهان محیط کشت بایستی تا مدتی از محیط های کشت بدون آنتی بیوتیک استفاده کرد. از بطری ها و ظروف دیگر به طور مشترک استفاده نشود و استاندارد کار استریل در حد بالا حفظ شود به طور کلی روشهای استریل به کار رفته می بایست بین میکرو ارگانیسم ها و محیط کشت سد محکمی ایجاد کند بنابراین تمامی موادی که در تماس با محیط کشت قرار می گیرند بایستی استریل بوده و روش کار طوری طراحی شود که هیچگونه ارتباطی بین محیط کشت قرار گرفته بر روی سلول و محیط اطراف ایجاد نشود.
برگزار کننده :
شبکه پزشکی مولکولی وزارت بهداشت
زمان :
27 الی 29 دی ماه 1394
محل اجرا:
انستیتو پاستور ایران
تلفن های ثبت نام:
66954324_021
64112449_021
تلگرام :
09373022275
کانال خبری:
www.telegram.me/molmednet
گوگل پلاس:
Iranian Molecular Medicine Metwork
توجه : کارگاه فوق دارای تائیدیه و گواهی رسمی از معاونت آموزشی اداره کل آموزش مداوم جامعه پزشکی وزارت بهداشت ، گواهی رسمی معتبر از شبکه تحقیقات پزشکی مولکولی وزارت بهداشت به دو زبان فارسی و انگلیسی و همچنین تاییدیه شورای پ‍ژوهشی انستیتو پاستور ایران می باشد.
